ABD, BM Güvenlik Konseyi’ne Gazze’de ‘geçici’ ateşkes çağrısı yapan bir karar tasarısı hazırladı. Tasarıda 1 milyonu aşkın sivilin sığındığı Refah’a kara harekatına karşı çıkılıyor, tüm rehinelerin bırakılması istenirken, 26 AB ükesi ise İsrail’e Refah’ı işgal etmemesi için çağrıda bulundu
Gazze’de ateşkes müzakerelerinde ilerleme sağlanamazken, ABD, bir ilke imza atarak Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’ne ateşkes ve esir takası çağrısı yapan bir karar tasarısı hazırladı. Ancak etinde kalıcı değil geçici ateşkesten söz edildi. Metinde, tüm rehinelerin serbest bırakılması şartı koşuldu. Tasarıda, Refah’a olası kara harekâtının “Filistinlilerin komşu ülkelere göç etmek zorunda kalmasına” yol açacağından söz edilmesi de dikkat çekti.
Artı Gerçek’te yer alan habere göre, tasarı, Cezayir’in BM Güvenlik Konseyi’nde oylanmak üzere hazırladığı ve İsrail’e ‘acil ateşkes’ çağrısı yapan metne ‘alternatif’ olarak ortaya atıldı. ABD, bu tasarıyı veto edeceğini duyurmuştu.
‘Geçici ateşkes’ çağrısı yapılan ABD metninde yaklaşık 1.3 milyon sivilin sığındığı Refah’a kara harekâtına karşı çıkılıyor ve tüm rehinelerin bırakılması öngörülüyor. Taslak metin, ABD’nin Gazze’de 7 Ekim’den beri ilk kez açıkça ateşkes çağrısı yapması nedeniyle bir ilk teşkil ediyor. Ancak bununla birlikte, kalıcı değil geçici ateşkes çağrısı yapılması ve bunun da muğlak bir ifadeyle “uygulanabilir olan en kısa sürede başlatılması” çağrısı nedeniyle, İsrail ordusuna hâlâ manevra alanı bırakılmış oluyor.
Amerikan tasarısında BM Güvenlik Konseyi’ne “Tüm rehinelerin serbest bırakılması formülüne dayalı olarak Gazze’de öngörülebilen en kısa sürede geçici bir ateşkese destek verme” ve “Gazze’ye insani yardım sağlanmasının önündeki tüm engellerin kaldırılması” çağrısı yapılıyor.
‘Tampon bölgeler kurulmalı Gazze küçültülmemeli’
Tasarıda, İsrail’de bazı bakanların yasadışı Yahudi yerleşimcilerin Gazze’ye taşınması yönündeki çağrıları da kınanıp, Gazze’de uluslararası hukuku ihlal edecek her tür demografik ya da bölgesel değişiklik girişimi de reddediliyor. Metinde, ‘herhangi bir tarafın Gazze’nin topraklarını küçültecek şekilde resmen veya gayrı resmi şekilde kuracağı sözümona tampon bölgelerin yanı sıra sivil altyapının yaygın ve sistematik şekilde yıkılmasına yol açacak her türlü eyleme’ karşı olunduğu da belirtiliyor.
Reuters ajansına konuşan bir yetkili, söz konusu metin üzerinde müzakerelere zaman tanımak istediklerini ve aceleyle oylattırmayı planlamadıklarını söyledi. Bir tasarının BM Güvenlik Konseyi’nde kabul edilmesi için geçici üyelerle birlikte en az dokuz oy alması, aynı zamanda da daimi üyeler olan ABD, Fransa, İngiltere, Rusya ve Çin’in herhangi biri tarafından veto edilmemesi gerekiyor.
Hamas’tan esir takası için 3 şart
Öte yandan Mısır kordinatörlüğünde devam eden fakat sürekli çıkmaza giren ateşkes görüşmeleri için Hamas’ın esir takası için 3 şart koştuğu bilgisi edinildi. Hamas’ın Telegram hesabından yapılan açıklamaya göre; Hamas Siyasi Büro Üyesi Halil el-Hayye, Katar merkezli Al Jazeera Televizyonuna İsrailli esirlerin serbest bırakılmasına ilişkin açıklamalarda bulundu.
Hayye, “İsrailli esirlerin (ülkelerine) iadesinin üç bedeli var. Birincisi, halkımıza yardım sağlanması ve normal hayatlarına dönmesi. İkincisi, (Gazze Şeridi’ne yönelik) saldırıların durdurulması. Üçüncüsü, İsrail hapishanelerindeki 10 bin tutuklumuzun serbest bırakılmasını sağlayacak gerçek bir esir takası” diye konuştu.
İsrail’in, Gazze Şeridi’nden veya bir kısmından çekilmeyi reddettiğini, yerinden edilenlerin geri dönmesine izin vermediğini ve saldırıların sona ermesine yönelik herhangi bir onay işareti vermediğini kaydeden Hayye, açıklamalarını şöyle sürdürdü:
“(İsrail) Şu ana kadar yeterli yardımın geleceğine, hastanelerin, fırınların ve altyapının onarılacağına dair bir garanti vermedi. Çadırlarda barınmaya bile İsrail açık ve net bir onay vermedi. Peki hangi konuda anlaşacağız? İsrail, Hamas’ın taleplerinin büyük olduğunu iddia ederek ya da başka şeyler söyleyerek gerçeği değiştirmeye çalışıyor.”
26 AB ülkesinden İsrail’e Refah çağrısı
İsrail, yaklaşık 1,5 milyon Filistinlinin sığındığı Gazze kenti Refah’a kara operasyonu düzenlemeye hazırlanıyor. Uluslararası yardım kuruluşları ve birçok ülke, Gazze’de İsrail askerlerinin girmediği son büyük kent olan Refah’a yönelik bir kara operasyonunun insani açıdan yeni bir felaket yaşanmasına neden olacağı uyarısında bulunuyor. Giderek artan uluslararası baskıya rağmen geri adım atmayan İsrail’de Başbakan Benyamin Netanyahu ise savaşın Refah’a yönelik kara operasyonu olmadan tamamlanamayacağını savunuyor.
Gazze konusunda aylardır ortak bir tavır takınamayan Avrupa Birliği (AB) de dünkü dışişleri bakanları toplantısından ardından İsrail’e Refah’ı işgal etmemesi için çağrıda bulundu.
İsrail’in yakın müttefiki olan Macaristan dışındaki üye ülkelerin dışişleri bakanlarının imzalarının bulunduğu ortak açıklamada, Netanyahu hükümetinden ‘hâlihazırda feci olan insani durumu daha da kötüleştirecek bir askeri eylemde bulunmaması’ istendi.
Açıklamada, ‘kalıcı ateşkesi, tüm rehinelerin koşulsuz şekilde serbest bırakılmasını ve insani yardımın sağlanmasını beraberinde getirecek bir acil insani ara verilmesi’ için de çağrı yapıldı.
DIŞ HABERLER
